Włókniak jamy ustnej – przyczyny, objawy, leczenie

Czym jest włókniak jamy ustnej?

Włókniak jamy ustnej to łagodny nowotwór. Wywodzi się z tkanki łącznej. Powstaje podczas nadmiernych podziałów fibroblastów. Klasyfikuje się go jako zmianę nowotworową, ale jest guzem łagodnym. Włókniak jest najczęstszym nowotworem niezłośliwym jamy ustnej. Stanowi niezłośliwą zmianę rozrostową. Włókniak w jamie ustnej jest łagodną zmianą dermatologiczną. Ma podłoże nowotworowe. Włókniak jamy ustnej jest nowotworem mezodermalnym.

Rodzaje włókniaków

Dermatolodzy wyróżniają dwa podstawowe rodzaje włókniaków. Są to włókniaki miękkie i twarde. Istnieją te dwa rodzaje włókniaków. Miękki włókniak zwykle wystaje ponad powierzchnię skóry. Twardy włókniak znajduje się głęboko pod skórą. Włókniaki dzieli się na dwa rodzaje: miękki i twardy. Istnieje też włókniak pourazowy. Jest to ogniskowa hiperplazja włóknistej tkanki łącznej. Włókniak pourazowy to jedna z najczęściej występujących zmian w jamie ustnej. Stanowi ponad 50% włókniaków u pacjentów.

Jak powstaje włókniak w jamie ustnej?

Włókniaki jamy ustnej mogą powstawać na skutek podrażniania. Chodzi o regularne, mechaniczne podrażnianie nabłonka. Czynnikiem sprzyjającym jest nawyk gryzienia wargi lub języka. Pojawienie się włókniaka może być wynikiem przygryzania warg lub policzków. Niewłaściwe wypełnienia zębów mogą drażnić śluzówkę. Ostre fragmenty powierzchni zębów także sprzyjają powstawaniu zmian. Protezy zębowe mogą być przyczyną podrażnień.

Niektóre badania wskazują palenie papierosów jako czynnik ryzyka. Palenie tytoniu ma związek z powstawaniem włókniaków. Częściej pojawiają się u ludzi starszych. Występują u osób chorujących na cukrzycę. Mają związek z zaburzeniami metabolicznymi. Mogą pojawić się u kobiet w ciąży. Wskazuje się też na powiązania z zaburzeniami hormonalnymi.

Jak wygląda włókniak jamy ustnej?

Włókniaki jamy ustnej mają nieco inny wygląd niż te na skórze. Mogą występować na błonie śluzowej jamy ustnej. Powstają na wewnętrznej powierzchni policzka. Lokalizują się na błonie śluzowej warg. Spotyka się je na miękkim podniebieniu. Pojawiają się na dziąsłach. Włókniaki występują także na języku.

Włókniaki mogą występować pojedynczo lub grupowo. Mogą występować w postaci grudek. Przybierają formę krostek lub wypustek. Mogą mieć barwę zbliżoną do koloru skóry. Bywają różowe, brązowe lub czarne. Włókniaki mogą mieć różnorodne kształty. Spotyka się formy płaskie i wypukłe. Włókniak jest widoczny. Włókniak twardy jest bezbolesny. Jest twardy w dotyku. Włókniaki twarde mają około 3 do 10 mm średnicy. Średnica włókniaków to około 10-15 mm. Rozmiary włókniaków wahają się od kilku milimetrów do 1,5 centymetra. Rozmiar włókniaka twardego nie przekracza jednego centymetra. Miękki włókniak ma rozmiar od 0,5 do 3 cm.

Kto najczęściej choruje?

Włókniak dotyka przede wszystkim osoby dorosłe. Włókniak skóry obserwuje się u osób w różnym wieku. Głównie występuje u kobiet. Włókniaki twarde występują zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Częściej pojawiają się u ludzi starszych.

Włókniaki występują u 1,2% pacjentów. Zwykle pojawiają się w 6–7 dekadzie życia. U kobiet ten typ guza występuje prawie dwukrotnie częściej niż u mężczyzn. Około 2% populacji w wieku 30-50 lat spotyka się z włókniakami. Włókniak pourazowy dotyczy 1-2% dorosłej populacji. Najczęściej pojawia się w wieku 30-50 lat. Najczęściej występują u dzieci w wieku od 6 do 15 lat.

Diagnostyka włókniaka jamy ustnej

W przypadku zauważenia jakichkolwiek zmian w obrębie jamy ustnej należy udać się do lekarza. Skonsultuj się ze swoim lekarzem dentystą. Celem jest ocena zmiany i postawienie wstępnej diagnozy. Każdą zmianę skórną najlepiej pokazać dermatologowi.

Jak wygląda diagnoza?

Można wykorzystać specjalistyczne technologie diagnostyczne. Dostępny jest Oralitest. To urządzenie do oceny stanu śluzówki jamy ustnej. Oralitest oświetla zmienione tkanki spolaryzowanym światłem. Inne metody to tomograf, skaner wewnątrzustny 3D i mikroskop. Stosuje się ultrasonografię, radiowizjografię i ortopantomogram. Szybka diagnoza jest niezwykle ważna. Niegojące się owrzodzenia czy zgrubienia mogą być objawem raka jamy ustnej.

W przypadku włókniaka nie tak prosto odróżnić go od groźnych nowotworów. Zdiagnozowany włókniak pozwoli wykluczyć inne zmiany. Należą do nich mucolele, neurilemmoma, nerwiakowłókniaki czy ziarniniaki. Podobieństwo włókniaka pourazowego do innych zmian wymaga dokładnej diagnostyki. Warto jednak poddać je badaniu. Upewnij się, że nie jest to forma złośliwa.

Leczenie i usuwanie włókniaka jamy ustnej

Decyzje o leczeniu muszą być podejmowane w porozumieniu z lekarzem. Włókniaki jamy ustnej są łagodne. W większości przypadków nie należy się ich obawiać. Włókniaki raczej nie są niebezpieczne dla zdrowia pacjenta. Kiedy usuwać zmianę a kiedy nie? Najlepiej obserwować włókniaka. W razie wątpliwości poradź się dentysty.

Jak wygląda zabieg usunięcia włókniaka?

Usuwanie włókniaka przy użyciu lasera jest popularne. Laser diodowy stosuje się w leczeniu włókniaka wargi dolnej. Chirurgiczne wycięcie jest standardową procedurą. Zabieg usunięcia włókniaka jest zazwyczaj prosty. Wykonuje się go w znieczuleniu miejscowym. Czasem po zabiegu stosuje się naświetlanie. Laser biostymulujący przyspiesza regenerację.

Profilaktyka i zapobieganie powstawaniu włókniaków

Jak przeciwdziałać powstawaniu włókniaków? Powinno się unikać podrażnień. Dbaj o higienę w obrębie jamy ustnej. Należy wygładzić lub modyfikować ostre fragmenty zębów. Poproś dentystę o wygładzenie drażniącego wypełnienia.

Warto zastosować kilka prostych działań:

• Unikaj podrażnień w obrębie jamy ustnej.
• Wygładź ostre fragmenty powierzchni zębów.
• Zmodyfikuj drażniące wypełnienia.
• Skonsultuj się z ortodontą w przypadku noszenia protez.
• Regularnie obserwuj zmiany w jamie ustnej.
• Zamień szczoteczkę do zębów na taką z mniej twardym włosiem.
• Unikaj podrażnień podczas szczotkowania zębów.
• Zamiast szczoteczki można użyć płynu do płukania.
• Używaj płynu do płukania bez alkoholu.
• Wybieraj płyny o właściwościach antyseptycznych.
• Zaleca się korzystać z delikatnych płynów do płukania.
• Rzucenie palenia będzie najlepszą inwestycją w zdrowie.
• Rozważ rzucenie palenia, aby zadbać o zdrowie.

Szybkie leczenie chorób zapalnych wywołujących rozwój włókniaków jest ważne. Regularne wizyty stomatologiczne pomagają. Pomagają w eliminacji potencjalnych czynników drażniących. Badania okresowe przynajmniej raz w roku są wskazane. Dobre odżywianie i kontrolowanie wagi także wspierają zdrowie jamy ustnej.

Wykres przedstawia częstość występowania włókniaka w jamie ustnej w zależności od wieku.

Dane szacunkowe na podstawie dostępnych informacji.

Czy włókniak jamy ustnej jest groźny?

Włókniak jamy ustnej chociaż klasyfikowany jest jako zmiana nowotworowa, należy do guzków łagodnych. Nie należy się ich obawiać. Włókniak w jamie ustnej to bardzo poważna sprawa. Nie należy jej lekceważyć. Z powodu niewiedzy łatwo zlekceważyć groźną zmianę. Szybka diagnoza jest niezwykle ważna. Niegojące się owrzodzenia czy zgrubienia mogą być pierwszymi objawami raka jamy ustnej.

"W przypadku włókniaka, ze względu na podobne cechy kliniczne, nie tak prosto odróżnić reaktywną hiperplazję włóknistej tkanki łącznej od groźnych nowotworów."

Zawsze konsultuj wszelkie zmiany z lekarzem. Lekarz dentysta lub chirurg stomatolog postawi właściwą diagnozę. Informacje zawarte w portalach przeznaczone są tylko do celów orientacyjnych. Służą celom informacyjnym.